qσтнι¢ℓєя нαккıη∂α

gotikte, gotik hatun diye bir tarz, ifade yoktur. gotik genis bir tarz oldugu icin elbette bir giyim ve makyaj seklini de icinde barindirir. ancak gotik hakkinda tanidigi tek insan amy lee olan gunumuz genc kizlari, koyu renk makyajlar ve siyah kiyafetlerle ona benzemeye calisip kendi capinda bir akima kapilinca, ayni gencligin erkek versiyonlari da mp3 calarlarinda p2p'ler araciligiyla internetten indirdikleri 3-5 sarkiyi dinleyip headbang yaparak bu kizlari gothic hatun diye nitelendirmis ve peslerinden kosmaya baslamislardir. yakindan taniyip incelerseniz, bara gitmedikleri geceler evlerinde pofuduk terliklerini giyip pembe pijamalariyla binbir gece izledigini gorursunuz bu hanim kizlarimizin. yaz gunu giydikleri postallar ve deri paltolarini cikaran genc erkeklerimiz de fb-gs macini o hic sevmedikleri "siradan" insanlarin kapildigi heyecanla izlerler evlerinde.

burada bir mesaj vermek istiyorum bazilarina: gotik kulturun kiyafet ve makyajlarini bugun kismen temsil eden kuzey avrupa kizlarinin uzun kollu siyah kiyafetler ve deri cizmeler giymesinin nedeni bulunduklari cografyanin dondurucu sogugudur gencler. siz bu kiyafeti 40 derece sicagin altinda istiklal caddesinde giyerseniz -uzgunum ama- seksi olmazsiniz. o makyaj akar, o elbise sikar, o ayakkabi vurur, ayrica her ne kadar zorlasaniz da metabolizma olarak insan kalmaya devam ettiginiz icin terlersiniz ve bunu hicbir deodorant bastiramaz. marjinal oldugunuzla kalirsiniz.

"ben asiyim, marjinalim, depresifim, metalciyim" diyerek saclari koyu siyaha boyatmak, her tarafi deldirip hizma, piercing taktirmak, pudra zoruyla bembeyaz olmak ve yaz kis bot giymek gotiklik degildir.

gercekten gotik hatun olmak isteyenlere birkac ipucu vermek isterim:

oncelikle bu isi bir stil olarak degil, dusunce tarzi olarak alin. gotik kadin vahsi olacak diye bir kaide olmadigi gibi, gotikler siyah giyecek diye bir kaide de yoktur; bordo, mor, kirmizi, yesil gibi renkler kullanmaniza kimse kizmaz. vamp olmak ve yarasaya donmek arasindaki farki bilin. gotik akim, koyu karanligin verdigi o karamsar ozgurlugu temsil eder. "cok asabiyim, bunalim takiliyorum, metalciyim roarh" demek yerine kiyafetlerinizde kullandiginiz o koyu renklerin asaletini ve guzelligini tasiyin. koyu kirmizi dudaklar, siyah goz kalemleri ve bembeyaz ten olmayinca da gotik olabilirsiniz. amy lee'den baska ornekler bulun kendinize. simone simons, tarja turunen, vibeke stene, cristina scabbia gibi. onlar da gothic ama siyahi kendilerine ne kadar yakistirdiklarini; gerektiginde ne kadar seksi, ne kadar guzel ve gerektiginde ne kadar huzunlu hatta ne kadar asi durabildiklerine dikkat edin. gotik gorunmek icin cabalamayin. icinizde yoksa taklitten oteye gidemezsiniz.

gotik olmak kotu degil, gotik metal dinlemek de oyle. kotu olan, bunu yanlis yorumlayarak yanlis algilanmasina neden olmak.

mesaj alindiysa sonuca gelelim. gotik, sanatin her dalinda kendini gosteren, karanlik, kasvetli, korku verici ve ayni zamanda satafatli bir sanat akimidir. yasamayi bilene...


gotigin muzikte kullanimi, gotik mimarinin sagladigi genis meydanlarin ve yuksek tavanlarin akustigini kesfeden kiliseler tarafindan baslatilmis ve kiliselerde korolarin olusturulmasina, hristiyanligin orijinalliginden hepten uzaklasmasina neden olmustur. kiliselerde dini amacla kullanilan bu sistem, daha sonralari muzik dunyasina da sicramistir. ve kilise muzigi olarak ortaya cikan gotik muzik, bir sanat akimi olma yolunda evrimine baslamistir. bu konuda ilk orneklere bakacak olursak, notre dame okulu'nun en buyuk iki bestecisi olan leonin'i ve ardindan perotin'i goruruz. (bu sahsiyetler erken polifonik besteci olarak anilirlar, ama biz bugun mozart ve beethoven'i cep telefonu melodilerinden tanidigimiz gibi, polifonik besteci sozcugunu de cep telefonuyla ozdeslestirebiliriz.) perotin'in viderunt omnes adli eseri, bugun bile noel ve yilbasi ayinlerinde soylenmektedir ve ilk gotik eserlerden biri olarak kabul edilmektedir. (o zamanlar turkcell olsaydi hemen reklam verirdi buraya: pviderunt yaz 3343'e gonder, cennete git)

gotik, kiliselerde once cok seslilige, sonra organum ve ardindan kanon gibi yontemlerin ortaya cikmasina neden olduktan sonra kiliseden cikip halk arasina karisarak evrimine devam etmis ve bugun punk, metal gibi bircok muzik turunde de kullanilir olmustur.

gunumuzde gotik muzik, genellikle kuzey avrupa kokenli metal muzik gruplari icin kullanilsa da, ilk olarak ingiltereli post punk grubu olan joy division'i tanimlamak icin kullanilmistir. 1977 yilinda warsaw adiyla kurulan ve cikardiklari iki albumden sonra solist ian curtis'in olmesiyle dagilan grup, gotik mimarinin ustalikla canlandirildigi karanlik, soguk ortamlarda sarki soylerdi.

bugun ise, kuzey avrupali metal muzik gruplarinin sikca kullandigi, bazen dark metal, black metal, hatta power metalle de karistirilabilen bir muzik akimi haline gelmistir. 1990'larin basinda ortaya cikmaya baslayan bu akim, doom ve black metalden evrimleserek ortaya cikmistir. gothic metalin temsilcileri, doom metalin agir rifflerini ve death metalin brutal vokalini karistirip, kilise orglari, kemanlar, yan flutler, klavyeler gibi ekstra enstrumanlar da ekleyerek ve en onemlisi, genelligi soprano olan bayan solistler de kullanarak bu akimi ortaya cikarmislardir. ayrica beauty and the beast seklinde isimlendirdikleri, guzel sesli bir bayan vokal ve brutal vokalin ayni anda soyledigi bir tarz kullanirlar. klavyelere dikilen mumlar, karanlik sahne ve giyilen kiyafetler, izleyicinin de kendini bu atmosfere kaptirmasini saglar. sarkilarinin ana temalari genellikle birbirine benzer: din, cennet ve cehennem, romantizm, korku, depresyon, cesaret, bunalim ve olum gibi konular sikca kullanilir. bunlarin disinda, eski efsaneler ve mitolojilerden de bahsettikleri de gorulur.

bu gruplara ornek olarak; the sins of thy beloved, theatre of tragedy, tristania, sirenia, the gathering, within temptation, vampiria, trail of tears, erkek vokalli olarak my dying bride, power metal etkilerinin de cok yuksek oldugu nightwish, epica, after forever, evanescence ve soprano kullanmayan bayan vokalli arcana, lacuna coil, lacrimas profundere ve sacrimosa ornek gosterilebilir. turkiye'den de bir ornek olarak almora'yi verebiliriz.

cradle of filth ve turevleri gibi siyahlar giyip satanist ayinlerine benzer isler yapan gruplari gotik olarak adlandirmak ise koyu renk makyaj yapip ve siyah/mor renkten oteye gitmeyen kiyafetler giyerek "ben de gotik oldum" demek kadar anlamsizdir. gotik, satanizmle asla bagdasmayan bir tarzdir. metal dinleyenlere satanist diyenler dikkat etsin buna. satanizm bambaska bir olay, satanistlerin lucifer diyerek taptiklari seytan gotik kulturde de dislanmistir, nasil bagdassin?